همه ما می دانیم که برای حفظ تناسب اندام باید ورزش هایی مثل پیاده روی، بدنسازی، دویدن آهسته و شنا را انجام دهیم. اما آیا می دانید که شما می توانید چشم هایتان را هم ورزش دهید؟ ورزش چشم ها باعث حفظ سلامتی آن ها و کاهش خستگی چشم می شود.
توجه داشته باشید که ورزش های زیر مشکل بینایی شما (مثل نزدیک بینی و یا دوربینی چشم) را بهبود نمی دهند، ولی باعث حفظ بهترین سطح بینایی در طی روز و جلوگیری از بدتر شدن بینایی می گردند.
1- روی یک صندلی بنشینید. دو کف دست خود را به هم بمالید تا گرم شوند. چشم های خود را ببندید و به آرامی دو کف دست خود را روی آن ها بگذارید، ولی روی چشم هایتان فشار وارد نکنید و روی بینی خود را نگیرید.
دقت کنید که هیچ نوری از بین انگشتان دست ها و فاصله بین لبه دست تا بینی، وارد چشم هایتان نشود. شاید هنوز اثراتی از رنگ ها را ببینید. سیاهی (تاریکی) مطلق را تصور کنید و روی آن تمرکز کنید.
به آرامی نفس عمیق بکشید و در مورد یک واقعه خوشایند فکر کنید و یا یک منظره دوردست را تصور کنید.
بعد از اینکه هیچ چیزی ندیدید غیر از تاریکی مطلق، دست هایتان را از روی چشم هایتان بردارید. برای مدت 3 دقیقه و یا بیشتر این ورزش را تکرار کنید.
2- چشم های تان را برای مدت 3 تا 5 ثانیه به طور محکم ببندید. سپس برای مدت 3 تا 5 ثانیه باز کنید. این ورزش را 7 تا 8 بار تکرار کنید.
3- چشم های تان را ماساژ دهید.
– کمپرس گرم و سرد: یک حوله را با آب داغ خیس کنید و یک حوله را با آب سرد. حوله گرم را به آرامی روی قسمت ابروها، چشم های بسته و گونه فشار دهید. سپس این حوله را بردارید و حوله سرد را به همین شکل روی صورت خود قرار دهید.
به همین ترتیب یکی در میان حوله ها را عوض کنید، ولی در نهایت حوله سرد را روی صورت قرار دهید (یعنی این کار را با گذاشتن حوله سرد تمام کنید).
– ماساژ کامل صورت: یک حوله را در آب داغ خیس کنید. با این حوله ناحیه گردن، پیشانی و گونه های خود را بمالید، ولی چشم ها را نمالید. سپس با نوک انگشتان دست، به آرامی پیشانی و چشم های بسته خود را ماساژ دهید.
– ماساژ پلک چشم: چشم های خود را ببندید و مدت 1 تا 2 دقیقه با انگشتان دست به صورت دایره ای (حرکات دورانی) چشم های خود را ماساژ دهید.
دقت کنید که خیلی آرام چشم های خود را فشار دهید و دست های تان را قبل از ورزش بشویید تا کثیف نباشند و آسیبی به چشم ها نرسانند.
4- به آرامی سه انگشت وسطی هر دست را روی پلک های بالایی چشم های خود فشار دهید و مدت 1 تا 2 ثانیه نگه دارید و سپس انگشت ها را بردارید. این حرکت را 5 بار تکرار کنید.
5- بنشینید و آرام باشید. چشم های خود را ابتدا در جهت حرکت عقربه های ساعت و سپس در خلاف جهت حرکت عقربه های ساعت بچرخانید. این کار را 5 بار تکرار کنید و بین هر بار مرتبا چشمک بزنید.
6- روی یک جسم در فاصله دور (بیش از 50 متری) به مدت 10 تا 15 ثانیه تمرکز کنید. سپس به آرامی چشم های تان را روی یک جسم نزدیک (کمتر از 10 متری) برای مدت 10 تا 15 ثانیه متمرکز کنید، بدون اینکه سرتان را تکان دهید. سپس مجددا به آن جسم دور نگاه کنید و به همین ترتیب ادامه دهید. این ورزش را 5 مرتبه انجام دهید.
همچنین می توانید در فاصله 15 سانتی متری از یک پنجره بنشینید. روی شیشه پنجره هم سطح با چشم ها، یک علامت با ماژیک رنگی بکشید. از طریق این علامت نگاه کنید و روی چیزی در فاصله دور تمرکز کنید. سپس روی این علامت تمرکز کنید.
7- یک عدد قلم را جلوی صورت خود نگه دارید (با فاصله طول بازو) و به آن نگاه کنید. به آرامی قلم را به بینی خود نزدیک کنید، تا اینکه قلم را تار ببینید (یعنی دیگر نتوانید روی قلم تمرکز کنید). این کار را 10 بار تکرار کنید.
روش دیگر این است که یک جسم را به سیم لامپ سقف آویزان کنید و آن را به سمت عقب و جلو تاب دهید و سعی کنید روی جسم آویزان و در حال تاب خوردن، تمرکز کنید.
8- مقابل یک دیوار بایستید و به آن نگاه کنید و تصور کنید که با چشم های خود حروفی را روی دیوار می نویسید. سرتان را تکان ندهید.
این کار شاید در ابتدا سخت به نظر برسد، اما با کمی تمرین، لذت بخش خواهد بود. هر چه حروف بزرگ تری را تصور کنید، اثر آن بر سلامت چشم ها بهتر خواهد بود.
9- حرکات هماهنگی را تمرین کنید.
– جلوی نرده های پنجره و یا بالکون و یا هر چیز دیگری که خطوط عمودی داشته باشد، بایستید.
روی یک جسم دور در آن طرف نرده ها تمرکز کنید. آرام باشید و به طور منظم سنگینی بدن خود را از روی یک پا به پای دیگر منتقل کنید (پا به پا کنید). به طور پیوسته و یکنواخت نفس بکشید و آرام باشید. موقع انجام این ورزش، مرتبا چشمک بزنید. این حرکت را به مدت 2 تا 3 دقیقه ادامه دهید.
– روی یک جسم دور که نزدیک زمین است، تمرکز کنید. همانند ورزش قبلی عمل کنید. به آن جسم چشم بدوزید و از دید محیطی خود برای مشاهده اطراف خود استفاده کنید.
– حرکت سر: یک چشم خود را ببندید. به آرامی با حرکت سرتان، شکل عدد هشت انگلیسی یعنی شکل 8 را بکشید. سپس این چشم خود را باز کنید و چشم دیگر خود را ببندید و همین کار را تکرار کنید. 2 تا 3 دقیقه این ورزش را انجام دهید.
10- تصور کنید در مقابل یک ساعت بزرگ ایستاده اید. به وسط ساعت نگاه کنید. سپس بدون اینکه سرتان را بچرخانید، به هر یک از اعداد ساعت نگاه کنید (یعنی با حرکت چشم های تان این کار را انجام دهید). سپس مجددا به مرکز ساعت نگاه کنید و بعد از آن به هر یک از اعداد ساعت.
این حرکت را حداقل 12 بار انجام دهید. این ورزش را با چشم های بسته نیز می توانید انجام دهید.
11- به یک جسم دوردست با تصویر ناواضح نگاه کنید. هر نیم ساعت یک بار یا بیشتر، این ورزش چشم را به مدت چند دقیقه انجام دهید.
12- چشم های خود را بالا و پایین ببرید و ابتدا از بالا به پایین شروع کنید. این ورزش را 8 بار انجام دهید.
سپس چشم های خود را سمت چپ و راست ببرید و از چپ به راست شروع کنید. 8 بار این حرکت را انجام دهید.
دقت کنید که فشار زیادی در طی انجام این حرکات به چشم های خود وارد نکنید که باعث گردید بینایی شما بدتر شود.
13- همیشه با روش شماره یک یا سایر روش های آرامش دهنده چشم ها، ورزش های چشم خود را تمام کنید.
نکات
– منظور از تمرکز کردن چشم در این مطلب، یعنی چشم دوختن است.
– چشمک زدن در حین انجام ورزش های چشم، از خستگی چشم جلوگیری می کند.
– هر موقع احساس خستگی چشم کردید، ورزش شماره یک برای شما مفید خواهد بود.
– بهتر است ورزش های چشم را به طور منظم انجام دهید، تا اینکه هر کدام را برای مدت زمان طولانی انجام دهید. 30 تا 60 ثانیه ورزش چشم در هر یک ساعت بسیار مفید خواهد بود. به عنوان مثال وقتی کامپیوتر شما می خواهد برنامه ای را باز کند و مدتی طول می کشد، شما می توانید کمی چشم های تان را ورزش دهید و بچرخانید.
– در ضمن باید بدانید چشم ها در انتهای روز خسته تر از ابتدای روز هستند.
– به طور منظم روی اشیاء و مناظر دوردست تمرکز کنید.
– شما می توانید پلک های چشم و فقط زیر چشم ها را ماساژ دهید.
هشدارها
1- روی چشم های تان فشار وارد نکنید.
2- اگر موقع انجام ورزش های چشم، لنز داخل چشم تان باشد ممکن است به داخل کره چشم فرو برود. همچنین لنز می تواند حرکت کند و یا خم شود و یا از چشم ها بیرون بیاید که می تواند بسیار ناراحت کننده باشد.
3- قبل از انجام ورزش های چشم، دست های خود را با آب و صابون بشویید تا آلودگی دست ها وارد چشم ها نشود و آسیبی به آنها نرساند.
4- موقع انجام این ورزش ها مراقب باشید کسی جلوی شما نباشد و یا اینکه به آن شخص بگویید که ورزش چشم را انجام می دهید. در غیر این صورت ممکن است او فکر کند که شما دیوانه شده اید.
5- اگر مشکل چشمی دارید، قبل از انجام این ورزش ها، با یک چشم پزشک مشورت کنید، زیرا ممکن است ورزش طولانی باعث خستگی بیشتر چشم ها و آسیب همیشگی آن ها شود.
6- هیچ تحقیق مستدلی ثابت نکرده است که این ورزش ها باعث بهبود مشکل بینایی می شوند.
برخی افراد نمی توانند چشم های خود را به سمت خارج و یا داخل بچرخانند. شاید شما دچار ازوتروپی (چشم ها به طور طبیعی به سمت داخل چرخیده اند) و یا دچار اگزوتروپی (چشم ها به طور طبیعی به سمت بیرون چرخیده اند) باشید. ورزش چشم ممکن است برای این وضعیت ها مفید باشد.
آیلار آرزوگران-بخش سلامت تبیان
