مركز، حافظه، يادگيري و مهارتهاي فكري و ذهني كه هوش را تشكيل ميدهند به چگونگي فعاليتهاي عصبي سلولهاي سيستم اعصاب مركزي مرتبط ميشوند و بديهي است كه اين سلولها هم براي فعاليت روزانهشان به غذاي مناسب و كافي نياز دارند. حتما اگرپدر و مادري بدانند كه تغذيه مناسب اولين گام در رشد و سلامت مغز كودك است، دقت و حوصله بيشتري براي تغذيه او به خرج ميدهند.
تغذيه كودك از همان دوران جنيني شروع ميشود. تغذيه مناسب و كامل دوران بارداري و مصرف كافي موادي مانند كربوهيدراتها (قندها و نشاسته) و چربيهاي ضروري براي رشد مغز مانند اسيدهاي چرب امگا 3 و مواد معدني مانند يد وآهن و ويتامينها بويژه ويتامين C، اسيد فوليك و ويتامينهاي گروه B به رشد و سلامت مغز جنين كمك ميكند. تغذيه پس از به دنيا آمدن با شير خوردن نوزاد ادامه مييابد. شير مادر بهترين و كاملترين غذاي كودك است و بهترين و مغذيترين مواد را به بدن كودك ميرساند. اسيدهاي چرب موجود در شير مادر براحتي جذب ميشوند و در اختيار سلولهاي مغزي قرار ميگيرند. بنابر اين اولين و بهترين غذاي مغز كودك، شير مادر است كه هم باعث ايمني كودك در مقابل بيماريها ميشود و هم براي رشد ذهني و مهارتهاي فكري آينده كودك مفيد است. مطالعات دانشمندان نشان داده 90 درصدكودكاني كه ضريب هوشي بالاتر دارند از شير مادر تغذيه شدهاند. البته مادراني كه قادر به تغذيه نوزادشان با شير خود نيستند، نگران نباشند زيرا امروز سازندگان شيرهاي خشك با افزودن اسيدهاي چرب امگا 3 و امگا 6 به شيرها تا حدودي نياز شيرخواران را به اين اسيدهاي چرب مغذي براي مغز برطرف ميكنند. غلات، تخممرغ، ماهي و گردو غذاهايي هستند كه سبب تقويت هوش و حافظه كودكان ميشوند.
ازجمله مواد غذايي مورد نياز كودكان، مواد پروتئيني است كه ميتواند در رشد دستگاه عصبي و در نتيجه بر هوش فرد تاثير بگذارد. بعلاوه، مصرف ويتامينهاي گوناگون (مثل ويتامينهاي E، D، C، A) و برخي مواد معدني ازجمله كلسيم و منيزيم در ارتقاي هوش افراد نقش موثري دارند. توجه كنيد كه تمام اين مواد به اندازه كافي در رژيم روزانه كودكتان موجود باشد.
خوردن صبحانه عامل ديگري است كه خيلي خوب روي حافظه، تمركز و يادگيري افراد اثر ميگذارد. افرادي كه صبحانه نميخورند يا صبحها خيلي كمتر از نياز بدنشان غذا ميخورند، نسبت به افراد ديگر زودتر خسته ميشوند و از فعاليت و يادگيري امتناع ميكنند و طي مدت طولاني، هوشياري كمتري خواهند داشت. از ميان غذاها نيز بيشتر آنهايي مفيد واقع ميشوند كه داراي ارزش غذايي بالايي هستند. بايد توجه داشته باشيد كه معده بچهها
با ميان وعدههاي نامناسب و با حجم زياد پر نشود و فرصت لازم براي آنها فراهم شود تا از مواد غذايي مفيد بيشتر استفاده كنند.
از ديگر عوامل محيطي مهم، بازيهاي فكري است. بازيهاي فكري مثل معماها، شطرنج و پازل باعث فعاليت و تمرين بيشتر مغز ميشود و قدرت حافظه و تحليل فرد را بالاتر ميبرند. در واقع همان طور كه بدن براي تقويت خود به ورزش نياز دارد، مغز نيز براي فعاليت بهتر به ورزش و تقويت نياز دارد. اين بازيها را ميتوان به نوعي، ورزش ذهن در نظر گرفت كه به صورت مطلوبي تواناييهاي ذهني افراد را بالا ميبرد و باعث فعال ماندن ذهن می شود.
منبع: جام جم